I. Wat is de Code Buysse?
A. Code Buysse gekaderd
Corporate governance of goed bestuur is niet alleen een zaak van grote, genoteerde ondernemingen. De Code Buysse heeft tot doel alle ondernemingen, groot of klein, praktische richtlijnen en concrete tips te bieden die kunnen bijdragen tot de groei van hun onderneming. Het gaat om aanbevelingen (ook aan de hand van best practices) die elke ondernemer vrijwillig en flexibel kan implementeren op maat van diens onderneming.
Een herziene versie van de Code Buysse werd gepubliceerd in december 2024. Deze is aangepast aan de evoluerende bedrijfs- en maatschappelijke context waarbij er wordt gestreefd om de principes van goed bestuur nog toegankelijker en toepasbaarder te maken.
B. Juridisch statuut
De Code Buysse is geen set van dwingende rechtsregels, maar eerder een menukaart waaruit ondernemingen kunnen selecteren. Het kwalificeert als soft law, nl. instrumenten die juridisch niet bindend zijn maar toch een zekere juridische relevantie hebben (zie hieronder, III. Belang naleving van de Code Buysse).
C. Ontstaan
De Code Buysse vindt zijn oorsprong bij Graaf Paul Buysse, die in december 2023 overleed. Gedreven door een duidelijke missie wilde hij kmo’s begeleiden naar goed bestuur en een hogere mate van professionalisering. Dit leidde in 2005 tot de eerste versie van de Code Buysse. Sindsdien zijn er al twee updates verschenen en in december 2024 werd de vierde versie, de Code Buysse IV, gepubliceerd.
De Code Buysse IV is beschikbaar hier.
II. Nieuwigheden in de Code Buysse IV
A. Geëngageerde advies- en bestuursorganen
Ten opzichte van de vorige versie van 2017 legt de Code Buysse IV meer de nadruk op het faciliteren van voldoende dynamiek en diversiteit binnen de raad van bestuur, wat bijdraagt tot een betere besluitvorming. Daarnaast komt de nieuwe versie met een duidelijkere afbakening van de taken van de raad van bestuur en een scherpere afbakening van de relatie met de CEO.
De herwerkte versie stelt voor het eerst ook dat bestuurders de combinatie van ‘een te groot aantal mandaten’ (zonder dit specifiek te kwantificeren) moeten vermijden. De bestuurders moeten geëngageerd en betrokken zijn, en de nodige tijd kunnen vrijmaken voor een degelijke uitoefening van hun bestuursmandaat.
B. Digitalisering en duurzaamheid
De herwerkte versie speelt ook in op een aantal nieuwe trends, zoals digitalisering en duurzaamheid. Zo moedigt het ondernemingen aan om nieuwe technologieën te omarmen, met aandacht voor ethische vraagstukken, regelgeving en risicobeheer. Op het gebied van duurzaamheid wordt gekozen voor een pragmatische aanpak waarbij milieu, maatschappij en bestuur als gelijkwaardige pijlers worden gepositioneerd.
C. Familiale governance en opvolging
De familiebedrijven krijgen een hele reeks nieuwe adviezen en voorschriften toegeschoven voor onder meer de opvolgingsproblematiek en hoe je familiale en zakelijke aangelegenheden kan afbakenen.
Een andere opvallende nieuwigheid is dat bij familiebedrijven de mogelijkheid wordt aangestipt dat de volgende generatie eenmalig of voor een bepaalde periode als waarnemer kan deelnemen aan de raden van bestuur. Dergelijke ‘kijkstage’ kan helpen om familieleden klaar te stomen voor een rol als manager of bestuurder.
III. Belang van de Code Buysse
Hoewel het gaat om soft law, zijn de richtlijnen van de Code Buysse niet geheel vrijblijvend. Als een rechter gevraagd zou worden om te oordelen over de aansprakelijkheid van de bestuurders, zou deze kunnen terugvallen op de Code Buysse om te oordelen of het vennootschapsbelang vooropgesteld werd en/of de principes van goed bestuur werden nageleefd.
Heeft u vragen over corporate governance? Onze experts helpen u graag verder: corporate@simontbraun.eu.
***
Dit artikel vormt geen juridisch advies. Raadpleeg de juridisch adviseur van uw keuze alvorens te handelen op basis van de informatie in dit artikel.
